Samen weet je meer. Hoe weet je of een kat aan het dementeren is?

dementeren
Ook twee weken geleden bleek weer dat je samen meer weet.  Mevrouw Ttjes wilde toen weten wat ze kon doen om Tjilla minder schrikkerig te laten worden. Er kwamen veel goede en handige tips binnen.
Heel fijn dat zoveel mensen en katten hun kennis delen!
Over een tijdje neem ik weer contact op met mevrouw Ttjes, om te horen hoe het gaat met Tjilla en haar schrikkerigheid.
En ik zal over een tijdje ook laten weten hoe het met Kever en zijn buik gaat.

Mevrouw Sam

Deze keer heeft Mevrouw Sam een vraag.
Sam is een mooie zwarte poes. Ze komt van de Poezenboot in Amsterdam en haar leeftijd is geschat op 13.
Sam is gezond op wat restverschijnselen van een vroeger doorgemaakte ziekte na. Dat houdt in dat ze af en toe zachtjes niest, en soms klinkt alsof ze een verstopte neus heeft.

Een paar weken geleden begon Sam zich anders dan anders te gedragen.
Ze wilde de hele dag eten. Ze liep voortdurend achter Mevrouw Sam aan, terwijl ze dat nooit deed. Sam heeft normaalgesproken een hekel aan kammen. Liep altijd weg als dementeren Mevrouw Sam de kam pakte, maar blijft nu gewoon zitten en vindt alles goed. Spelen vond ze ineens niet meer interessant. Na een minuut was ze er weer klaar mee. Tewijl ze achter een lichtje aanrennen altijd geweldig vond.
De dierenarts van Sam is trouwens op de hoogte van het wel en wee van Sam.
Door die veranderingen vroeg Mevrouw Sam zich af hoe je kunt merken of een kat aan het dementeren is.

Onderzoek

Het moeilijke van dementie bij katten is dat de ziekte alleen na de dood van een kat 100% zeker kan worden vastgesteld, door hersenonderzoek.
Voor die tijd kan de diagnose dementie alleen met waarschijnlijkheid worden gesteld.
Als je het vermoeden hebt dat je kat dementeert wordt eerst eigenlijk altijd eerst gekeken of je kat nierklachten of een te snel werkende schildklier heeft. De symptomen daarvan lijken namelijk heel erg op die van dementie. Als er niks met de nieren of de schildklier is zou het dus dementie kunnen zijn.

Dementie bij katten is vergelijkbaar met Alzheimer bij mensen. En de symptomen lijken daar ook op.
De belangrijkste symptomen zijn:

  •  (nachtelijke)onrust
  •  veranderd waak/slaapritme
  •  veel en/of hard miauwen
  •  onzindelijkheid (doordat de kat zich niet meer kan herinneren waar de kattenbak is)
  •  verwarring
  • minder eetlust
  • agressie, of juist meer (heel erg) aanhankelijk zijn
  • de kat verdwaalt op plekken die hij/zij kent, bijvoorbeeld in zijn of haar eigen huis of
    tuin
  •  doelloos gedrag, een wezenloze blik hebben, voor zich uit zitten staren.

Volgens een aantal bekende dierenziekenhuizen heeft ruim 50% van de katten boven de 15 gedragsveranderingen. En dat begint vaak al als ze rond de 13 zijn.
Het is mij niet duidelijk of ze daarmee bedoelen dat dat tekenen van dementie zijn. Het lijkt mij logisch dat oudere katten zich anders gedragen dan jonge katten. En 50 % lijkt mij erg hoog. Maar goed, dat zijn de cijfers die ik heb gelezen.

Gemakkelijk maken

Er is geen behandeling voor dementie bij katten. Het is een voortschrijdende ziekte, waardoor het geheugen steeds meer wordt aangetast. En die aantasting is niet meer ongedaan te maken.
Maar er zijn een heleboel dingen die je kunt doen om het leven zo fijn en makkelijk mogelijk te maken voor een demente kat.
Het belangrijkste is om in huis alles zoveel mogelijk hetzelfde te houden. En om een regelmaat te hebben, zodat je kat zoveel mogelijk zekerheid heeft.
Meerdere kattenbakken kunnen helpen bij onzindelijkheid.
Je kat ‘s nachts bij je in bed nemen, als je dat al niet deed ;-), helpt tegen nachtelijke angst. Een nachtlampje is prettig voor je kat, want demente katten zijn vaak bang in het donker.
Demente katten kunnen in paniek raken omdat ze niet meer snappen waar ze zijn, en waarom ze daar zijn. Door veel tegen ze te praten en ze veel te knuffelen hebben ze een soort houvast.

Molly

Onze oude dame Molly was in haar laatste jaren dement. Dat begon toen ze bijna 17 was. Daarbij had ze ook nog nierproblemen, een te hard werkende schildklier, werd doof en slechtziend.
Voor haar nieren en schildklier kreeg ze medicatie. Maar aan het doof worden, het slechte zien en de dementie was medisch gezien niks te doen.
Mol was haar hele leven gewend vrij naar buiten te mogen, maar dat hebben we moeten beperken tot alleen onze tuin. Doof en dement zijn is geen ideale combinatie met op schuurtjes lopen. Daar legde ze zich gelukkig vrij makkelijk bij neer.

Wij merkten dat Mol dement werd doordat ze ineens de ‘normaalste’ dingen niet meer snapte. Bijvoorbeeld hoe ze de kattenbak in moest, of er juist weer uit. Dan stond ze in paniek te miauwen in de kattenbak. Dus hebben we de kap er af gehaald.
Verder zat ze vaak zomaar voor zich uit te staren, zonder dat ze iets leek te zien.
Elke nacht raakte ze totaal in paniek en stond te loeien naast het bed, om te vragen waar iedereen gebleven was. Dan tilden we haar in bed en kwam ze weer tot rust.
Ze wekte soms de indruk dat ze niet meer wist wat ze nou eigenlijk wilde; naar buiten gaan of binnen blijven bijvoorbeeld. Dan stond ze in de stromende regen in de tuin te mauwen, haalden wij haar naar binnen en stond ze er een kwartier later weer.
Ze begon ook meer te miauwen, maar dat kan zowel door de dementie als door haar te snel werkende schildklier komen.

Mol is in totaal waarschijnlijk zo’n anderhalf jaar dement geweest.
Het was zeker niet altijd makkelijk. Maar het hoort erbij, vind ik.
Behalve moeilijk en verdrietig was het ook heel bijzonder om te zien dat Mol, die altijd zo bang was geweest voor andere mensen, zich ineens liet aaien door vrienden en bekenden. Ze werd ook in het algemeen minder schrikkerig. Het was mooi om te merken dat ze op ons durfde te leunen, terwijl ze juist altijd heel stoer en onafhankelijk was geweest.
Onze lieve kater Bolle, die aan kwam lopen in de tijd dat Mol dement werd, heeft haar heel erg geholpen. Hij begeleidde haar overal naar toe en paste op haar. Dat heeft het voor ons makkelijker gemaakt om Mol nog een fijn leven te geven.

Oopa Floris

Hier op de blog schrijft Oopa Floris, een demente kater met een respectabele leeftijd. Die nog graag knuffelt en slaapt en met Loes samen bij zijn vrouw op schoot ligt. Loes is mantelpoes voor Floris.
Katten worden door goede verzorging steeds ouder, en dementie zal dus ook meer vóór gaan komen.

dementeren Tabletten

Voor Sam is het misschien een idee om te beginnen met Cholodin-tabletten. Dat is een voedingssupplement dat kan helpen tegen allerlei ouderdomskwalen. Ook tegen geheugenproblemen. Het geneest niet, maar kan het verouderingsproces iets vertragen. Ik zou wel eerst de dierenarts vragen of Sam het mag hebben.
Verder raadde onze dierenarts visolie aan. Schijnt ook nog heel goed te zijn voor de nieren, voor de vacht en wat al niet, en mag zonder recept gegeven worden. Al onze katten weigerden natuurlijk meteen hun eten als er ook maar een druppel visolie doorheen ging. Want je bent kat of je bent het niet!

Ik ben benieuwd wat anderen weten over dementie bij katten, wie er ervaring mee heeft, en wie er tips heeft voor Sam. En hopelijk zit er iets tussen waar Sam iets aan heeft!

Mevrouw Kever

Ook een vraag?
Ook een vraag om tips en advies? Mail de vraag naar huiskaterbert@xs4all.nl, dan maakt mevrouw Kever er een mooi stuk van voor op het blog.

17 gedachten over “Samen weet je meer. Hoe weet je of een kat aan het dementeren is?

  1. Hallo mevrouw Kever en natuurlijk ook Sam,

    wat een fantastische vraag weer en wat ontzettend goed uitgewerkt. Lieve Sam wat moeilijk als de jaren beginnen te tellen en er bijna van de ene op de andere dag dingen in je koppie veranderen.
    Ik heb het hier ook meegemaakt met Floris die nu de respectabele leeftijd van 19 jaar heeft bereikt en nu als Oopa Floris door het leven gaat. Hij is dementerende en hij hoort slecht. Floris is altijd een angstige kater geweest, hij schrok overal van en lag zijn eerste jaar hier als het licht was onder het dekbed. Vooral door de komst van Loes veranderde dat, werd hij socialer en ging hij steeds meer deelnemen aan het “normale” leven hier. Floris heeft altijd een bepaalde mate van agressief gedrag vertoont, liefdesbeetjes? zich dominant opstellen en in de aanval gaan naar de andere katten. Behalve naar Loes, daar had hij andere driften bij die ik zoveel mogelijk heb weten te beteugelen.
    De eerste verandering die ik merkte was het krijsen, het schreeuwen. Eerst in de nacht en steeds meer ook overdag. Zijn naam roepen, letterlijk in beeld komen geeft hem rust. Loes helpt hem op haar manier om in het hier en nu terug te komen. Langzaam merkte ik ook dat zijn agressie met momenten weer sterker en sterker werd. Hij kan ineens aanvallen, vanuit het niets. Zo begon hij ook te plassen in huis. Soms zie ik het gebeuren, een verwarde bijna lege blik in zijn ogen en dan laat hij alles lopen zeg maar. Soms lijkt het ook gedrag, het dominante stukje wat ook sterker aanwezig lijkt. Maar hij is ook veel minder bang, laat zich veel meer zien en is veel minder schrikachtig. Ik denk zelfs dat het leven voor Floris een stuk makkelijker is geworden. Hij oogt meestal heel opgewekt en vliegt de dag aan. Zijn stemming kan wel ineens omslaan. Op de momenten dat hij het even niet meer weet zie en voel ik de paniek. Los daarvan zie ik soms een kater rondlopen met de neiging tot grootheidswaanzin. Dat schrikt vooral mijn derde kat Zusje soms heel erg af. Loes blijft ten alle tijden onverstoorbaar. Ik heb hier ook al van alles geprobeerd zoals rustgevende geuren maar dat werkte bij Floris juist tegenovergesteld. Visolie maar dat luste hij niet, medicatie eet hij ook niet. Hem oppakken en naar de kattenbak, daar moet hij niks van hebben. Muziek zachtjes aan hoort hij niet, kortom het had en heeft allemaal niet het gewenste effect. Het enige waar hij zich goed bij lijkt te voelen is rust, een rustige, vriendelijke benadering. Dat het leven voor hem herkenbaar blijft, niet teveel veranderingen en vooral Loes. Als zij in de buurt is voelt hij zich op de een of andere manier prettig. Hij loopt verder bijna de hele dag achter mij aan als ik thuis ben en ligt graag op schoot waar hij zich ook veilig voelt.
    Een gouden tip is er niet behalve misschien acceptatie en een rustige begeleiding.
    Wat mij zelf heeft geholpen is steeds goed naar hem kijken en de verhalen die hij schrijft. Proberen om hem te volgen en te begeleiden op deze lastige, onvoorspelbare weg. En ik ben blij dat Loes hierin een enorm steentje bijdraagt.

    Heel veel sterkte en wijsheid met Sam, hoop dat ze nog vele mooie jaren mag hebben,

    Liefs Mevrouw Loes

    1. Lieve Mevrouw Loes, heel erg bedankt voor het compliment!
      En fijn dat je reageert, als ervaringsdeskundige en namens Loes en Oopa.
      Ik denk dat de gouden tip inderdaad niet bestaat, ook omdat elke kat anders reageert op dementie. Maar ik vind acceptatie en rustige begeleiding dichtbij gouden tips komen. Visolie, pilletjes en dergelijke blijven toch lapmiddelen.
      Floris boft heel erg met Loes. Net zoals Mol heel erg bofte met Bol. Wat een prachtige wezens zijn katten toch ook, dat ze voor elkaar gaan zorgen.
      En wat mooi om te lezen dat Floris, net als Mol, ook minder bang is geworden door zijn dementzijn.
      Dank voor je verhaal, en liefs van

      Mevrouw Kever.

  2. Hallo mevr.Sam.
    Ik zou inderdaad eerst medische oorzaken uitsluiten.En is er wellicht iets veranderd in huis?
    Ik heb geen tips,maar wil je wel heel veel sterkte wensen.En Sam natuurlijk ook.
    Hartelijke groet.Mia { scullary girl van Muzette}

    1. Lieve Mia, dank voor je reactie.
      De medische oorzaken uitsluiten is zeker belangrijk, maar goed dat je het over veranderingen in huis hebt. Dat zou natuurlijk ook een rol kunnen spelen. Veranderingen in huis, of in routine, of andere katten in de buurt, enzovoorts.
      Dank je wel voor de tip!
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

  3. Hallo

    Dat is moeilijk hé??
    De jaren gaan tellen en opeens weet je het allemaal niet meer!!!
    Hier heeft Twinkeltje gewoond en zij was 19 jaar toen het begon.
    Ze bleef alleen maar op de keukenstoel liggen, at en dronk en plaste en poepte daar. Ze was volgens de dierenarts verder helemaal gezond.
    Op een gegeven moment een kruk gekocht die voor haar stoel stond en daar eten en drinken opgezet. Op de stoel onderleggers gelegt zodat ik haar kon “verschonen” zonder altijd dekentjes te hoeven wassen.
    Als ik bij haar zat aan tafel dan ging ze zitten en miauwde en dit ging over in schreeuwen. Haar oppakken om op schoot te nemen wilde ze niet (nooit gewild) Maar voor haar gaan zitten en aaien vond ze heerlijk!!!
    Als ze als eens van de stoel kwam liep ze rond en dan ging ze zitten schreeuwen.
    Dan mocht ik haar oppakken om haar weer naar haar stoel te brengen en dan ging ze slapen.
    De 2 laatste maanden van haar leven ging ze opeens op de kattenbak en overal op de benedenverdieping liggen, soms gewoon midden op de vloer. Ze werd ook steeds magerder.
    Ze was echt op en ik heb haar 1 dag voor haar 21e verjaardag laten inslapen.
    Het was echt geven waar zij behoefte aan had!!!!

    Dikke knuffel van ons allemaal,
    ????????????????????????????

    1. Lieve Ceciel, wat een leeftijd heeft Twinkeltje gehaald!
      Wij merkten bij Mol op een gegeven moment ook dat het lampje uitging. Ze liep alleen maar rond, kon geen rust meer vinden. Toen er ook nog binnen 24 uur twee beroertes overheen kwamen wisten we dat haar tijd gekomen was. Mol is bijna 18 geworden.
      Maar ik moet ook zeggen dat ze in de eerste periode van haar dementie nog behoorlijk “normaal” functioneerde. En ook plezier had in haar leventje.
      Dank je wel voor je reactie!
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

  4. Tjieta was dement. Zij is op 7 weken na 21 geworden en ik denk dat ze wel 2 of 3 jaar heeft lopen schreeuwen (af en toe). Ik zei dan altijd “ik ben hie-ieeer” en dat hielp (voor even).
    Ze bleef tot het laatste moment zindelijk dus ik merkte het aan het af en toe rusteloze en het schreeuwen. Ik vraag me af in hoeverre een kat er last van heeft. Het rusteloze kan erg vervelend zijn. Zijn er misschien consulenten ouderenzorg voor katten? Zo ja, kunnen zij misschien iets betekenen om deze vraag goed te beantwoorden.

    1. Lieve MM, wat geweldig dat Tjieta bijna 21 is geworden! Dat roepen is heel typerend, en ik merkte zelf bij Mol dat ze ook echt in paniek kon zijn. Dus ik denk dat Mol er op een gegeven moment ook zeker wel last van had. En vooral toen ze aan het dementeren was merkten we dat ze erg angstig kon zijn, omdat ze merkte dat ze dingen niet meer snapte die ze altijd wél had gesnapt. Neemt niet weg dat ze zeker het eerste jaar ook nog plezier kon hebben in van alles.
      Goede tip van een soort consulenten ouderenzorg voor katten! Wie weet heeft de dierenarts van Sam daar tips over?
      Dank je wel voor je reactie!
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

  5. Lieve Sam en mevrouw Sam, ik heb geen ervaring met dementie bij katten en kan jullie dus helaas geen tips geven. Ben wel blij dat dit onderwerp hier op de blog ter sprake komt, want soms vraag je je af bij gedragsverandering van je lieve senior poezel: ”gaat het wel goed in het koppie”? Ik zie al aantal ervaringen en tips beschreven staan. Lieve Sam ik hoop dat jij en je vrouw een weg vinden in wat er anders voor je is. Dat je je veilig blijft voelen in huis en bij je vrouw. En voor mevrouw Sam, succes en sterkte bij het waarnemen en aanpassen, en begeleiden in dit onzekere proces. Hoop dat jullie nog fijne tijd met elkaar kunnen genieten.

    1. Lieve Maria, wat schrijf je dat mooi, over een weg vinden in wat er anders is voor Sam.
      Ik hoop ook dat duidelijk wordt wat er anders is geworden voor Sam, en of het zo blijft.
      En dat er weer een nieuw evenwicht komt, voor Sam en Mevrouw Sam.
      Dank je wel voor je reactie, en liefs van
      Mevrouw Kever.

  6. Ik kan denk ik niet kan helpen vrees ik.
    Ik vermoed dat katrien licht dementerend was. Vroeger hoorde ik haar nooit. Opeens zat ze, overdag vooral, “liedjes” te zingen. Godzijdank werd ze alleen maar liever en liever. En ook bleef ze zindelijk.
    Grietje, mijn 1e kat, plastte wel in huis op het laatst. Zij werd bijna 18. Ik had standaart een emmer met sop klaarstaan als het weer eens zover was. Ik was nooit boos er om trouwens. Ze wist niet (meer) beter. Ook haar gedrag bleef echt lief.

    1. Lieve Mevrouw Dorus, kan best dat Katrientje meer ging zingen door beginnende dementie. Maar het klonk wel heel lief!
      Bij ons is alleen Mol echt gaan dementeren. De anderen hadden dat niet. En Mol is ook nooit onzindelijk geweest, al liep ze op een gegeven moment nog wel eens door haar “buitenwc” heen. Dan was ze daarna ook helemaal overstuur, dus ze merkte zelf dat het niet zo “hoorde”.
      En het is eigenlijk net als met demente mensen: ook al moet je soms op het puntje van je tong bijten, boos worden heeft geen nut. Ze kunnen er niks aan doen, ze weten inderdaad niet meer beter. En voelen zich zelf vaak ook ellendig, omdat ze merken dat ze iets vergeten zijn dat ze vroeger wisten.
      Dank je wel voor je reactie!
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

  7. Dank voor alle lieve reacties. Ik wist dat helemaal niet van die gedragsveranderingen rond het dertiende jaar. Zoals de stand nu is: Sam is weer iets minder gaan eten. Loopt nog steeds als een hondje achter me aan. Zit het liefst de hele dag op schoot. Gekamd worden wil ze eigenlijk niet meer. Stribbelt tegen maar niet heel heftig. Wel kan ze ergens zomaar gaan zitten. Alsof ze het even niet meer weet. Snachts slaapt ze op bed. Als ik naar bed ga loopt ze mee. Uiteraard weet ik niet hoe het verder met haar zal gaan. Ik hoop op nog heel veel goede jaren samen ❤ .
    Nogmaals voor jullie reacties. Mevrouw Kever dank voor het schrijven en Bert voor de lay out. Kim (mevrouw Sam)

    1. Lieve Mevrouw Sam, graag gedaan en heel erg bedankt voor het stellen van de vraag!
      En heel veel zachte knuffels voor Sam!
      Hou je ons op de hoogte, van hoe het met Sam gaat?
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

  8. De liefde voor de(ze) katten is voelbaar in elke letter. Wat een mooie blog en wat een hartverwarmende reacties. Dat iedereen maar mag blijven genieten van zijn of haar snorhaardertje in elke fase van hun leven.

    Knuffels van Mo

    1. Lieve Mevrouw Mo, wat mooi geschreven.
      En dank voor het compliment!
      Katten zijn zo bijzonder, of ze nou jong of oud zijn, wit of zwart, klein of groot, en alles daar tussenin.
      Liefs,
      Mevrouw Kever.

Geef een reactie

Uw e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *